Fenomen oleju z czarnuszki - czy faktycznie jest tak cenny?
Czarnuszka - swojska czy egzotyczna?
Surowcem zielarskim, częścią rośliny o legendarnych nieomal właściwościach są nasiona czarnuszki siewnej (Nigella sativa L.). To właśnie z nich tłoczy się olej. Te czarne, aromatyczne ziarenka są również wykorzystywane w piekarnictwie czy jako przyprawa w kuchni.
Mimo że olej z czarnuszki zwany jest czasem “złotem faraonów”, sama roślina całkiem dobrze czuje się w naszym klimacie. Czarnuszka siewna jest rośliną jednoroczną, uprawianą u nas na nasiona głównie na południowych obszarach kraju. Jej kuzynki (Czarnuszka damasceńska, wschodnia czy hiszpańska) świetnie odnajdą się w rustykalnym lub naturalistycznym ogródku jako rośliny ozdobne.
Co kryją w sobie te czarne ziarenka?
Dosyć dokładnie czarnuszce przyjrzeli się naukowcy, którzy stwierdzili obecność w tych nasionach wielu bardzo korzystnie działających na organizm człowieka związków. Mało tego, wiele z nich znaleźć można jedynie w czarnuszce. O czym konkretnie mowa?
- olejki eteryczne i ich najważniejszy składnik tymochinon. Jest on bardzo silnym antyoksydantem. Zawartość tymochinonu w oleju z czarnuszki wynosi od 3,2 do 9,6 mg/ml, a im wyższa wartość, tym lepszy jakościowo olej. Związek ten ma chyba najszersze spektrum pozytywnego działania spośród specyficznych substancji zawartych w nasionach czarnuszki: od regulacji ciśnienia krwi, poziomu cukru we krwi, przez wzmacnianie odporności, działanie bakterio- i grzybobójcze, eliminację wolnych rodników, po zwiększanie poziomu hemoglobiny, poprawę nastroju, zapobieganie osteoporozie czy korzystny wpływ na jakość męskiego nasienia;
- działanie tymochinonu uzupełniają fenole, terpeny i chinony, a także nigellon i związki pokrewne: nigellicyna, nigellidyna czy nigellamina to alkaloidy, które działają przeciwzapalnie i antyhistaminowo. Między innymi dzięki nim olej z czarnuszki łagodzi alergie i astmę;
- w oleju z czarnuszki aż 85% stanowią nienasycone kwasy tłuszczowe, a prawie 60% z nich to kwasy wielonienasycone.Znajdziemy tu kwas linolowy (ok. 55%), oleinowy (ok. 23%), alfa-linolenowy (do 1%) oraz nieczęsto spotykany eikozadienowy (do 3%). Pozostałe 15% to kwasy nasycone - głównie palmitynowy, ale również mirystynowy i stearynowy;
- olej ten zawiera również korzystną kompozycję aminokwasów, sole mineralne (cynk, selen, magnez), witaminy E i F, fitosterole, flawonoidy i saponiny.
Olej z czarnuszki - samo dobro
Z uwagi na tak unikalny skład, trudno znaleźć przypadłość, w której olej z czarnuszki nie przyniesie ulgi. Stwierdzono, specyfik ten wykazuje działanie:
- przeciwnowotworowe i zapobiegające uszkodzeniom będącym skutkiem radioterapii,
- antybakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwpasożytnicze, pierwotniakobójcze oraz hamujące rozwój drożdżaków,
- immunomodulujące i pobudzające układ odpornościowy, poprawiające odporność na infekcje,
- jest nieoceniony przy problemach dermatologicznych: wspomaga leczenie trądziku, łuszczycy, wyprysków,
- poprawia kondycję paznokci i włosów, świetnie sprawdza się w pielęgnacji problematycznej skóry,
- działa ochronnie na nerki i wątrobę, pobudza regenerację tych organów oraz inicjuje procesy detoksykacji organizmu, a także zwiększa produkcję żółci,
- przyspiesza regenerację komórek beta w trzustce, wykazuje działanie przeciwcukrzycowe,
- wspiera układ sercowo-naczyniowy,
- wspomaga układ trawienny, działa przeciwwrzodowo, przynosi ulgę przy wzdęciach.
To tylko najważniejsze z właściwości tego oleju, bo podobno “leczy wszystko oprócz śmierci”.
Summa summarum…
Wychodzi na to, że nie jedno ziarnko prawdy tkwi w tych wszystkich opowieściach. Mimo że olej z czarnuszki nie jest tani, warto się w niego zaopatrzyć i czerpać z tego dobrodziejstwa, bo korzyści jak widać są niezliczone.
Pamiętać należy jedynie, że to olej zimnotłoczony i przechowywać go należy w lodówce, jak również spożywać na zimno. Już w temperaturze powyżej 35oC traci cenne właściwości.
E. C.
źródła:
https://dietetycy.org.pl/olej-z-czarnuszki-wlasciwosci/
https://dietetycy.org.pl/olej-czarnuszki/
https://www.ekologia.pl/zdrowie/witaminy-i-suplementy/olej-z-czarnuszki-wlasciwosci-i-dzialanie-jak-stosowac-olej-z-czarnuszki,21658.html
